Luchtspiegeling

In de pasgemaaide vlakte aan de andere kant van het raam moesten hier en daar dode dieren liggen, door de machinemessen aan moten gehakt. Hazen, mollen, vogels. Op die plaatsen kolkten meeuwen rond, die elkaar als aanvalsvliegtuigen attaqueerden. Hun bij vlagen op mij toe drijvende geschreeuw vermengde zich met Daphnes betogen en opeens zag ik haar daar naakt opgericht, als een kolom tussen weiland en heelal, haar hoofd onzichtbaar in de wolken. Haar armen geopend, uitnodigend tot een omhelzing, zoals een orante, honderd keer groter dan het Vrijheidsbeeld. Als ze borsten had bezeten zouden die ieder de omvang van de koepel van de Aya Sophia hebben gehad. Een navel: men zou erbij aan de wijdte en diepte van een binnenzee moeten denken. Venusheuvel, vagina: een fjordengebied.
Maar dit alles was afwezig, ze was plat en ongegleufd, zonder kuilen, zonder pubisvacht, een asfaltbleke zuil, geschraagd door twee onderzuilen waar de witte, grijze, bruine meeuwen met agressieve vleugelslagen omheen en tussendoor krioelden. Zou ze mij in die armen sluiten, ik zou er door worden geplet als een mier. Hoe wist ik dat die gigantische gestalte, aan wier uiterlijk niets persoonlijks viel te herkennen, Daphne was? Daar had ik geen idee van, en toch was zeker dat die kolos in het landschap zij was, niet een stenen beeld van haar, niet een luchtspiegeling, niet een waan, - zij was het. De lucht was vervuld van opiumdampen, vervuld van sopraan, heel hoog in de hemelse zag ik het waaien van haar witte haar. Als ik naar buiten zou gaan, zou ik haar kunnen aanraken, terwijl mijn gestalte te gering zou zijn om zelfs maar over haar tenen heen te kijken: - wat men kan aanraken, bestaat.


Uit: Geheime Kamers
Jeroen Brouwers
Atlas Amsterdam Antwerpen

Inbeelding en fatasie

 
Mijn hoofd was vol Daphnedromen.
Ik was verliefd. Ver in mijn middelbare jaren opeens nog. Op mevrouw Sibelijn, zangeres, ook niet meer zo jeugdig, noch zo stralend bloedmooi,als ik me haar van vele kalenders geleden herinnerde, toen ik ook al verliefd op haar was.
Ik zal me dit alles wel hebben verbeeld.
Maar ook inbeelding kan de proporties van zekerheid aannemen, zodra iemand die zich inbeeldt verliefd te zijn, verliefd is, en als hij er zich ook nog bij inbeeldt dat het voorwerp van zijn verliefdheid eveneens verliefd is, is zij dus eveneens verliefd. Op hem. Op mij. Vanzelfsprekend was Daphne verliefd op mij, hoe zou daar onzekerheid kunnen over bestaan, al speelde het zich allemaal voorlopig alleen nog maar af in mijn fantasie? 
Mijn blaffende verlangen naar haar werd aangewakkerd op het moment dat ik met de telefoonhoorn tegen mijn oor stond, haar knerperig klinkende stem als een stroom geurige oliën mijn gehoorbuis en hersenkronkels binnenvloeide en ik in het donker stond te staren 'naar dingen die niet bestaan als men ze niet ziet'. Maar Daphne met haar feeënnaam, al zag ik haar niet lijflijk, bestond immers wel degelijk, - want terwijl ze tegen me sprak, zag ik haar als op een in mijn hoofd geprojecteerde dia. Bijna doorzichtig wit in haar frêleheid. Naakt op een stoeltje, een knie opgetrokken, voet op de zitting.
Toen ik even later met mijn zwarte hond door het zwarte polderdonker liep en het beest dus onzichtbaar was, dacht ik als in hypnose dat het onbestaande bestaat wanneer men het zich met kracht indenkt. Onzin natuurlijk, en als gedachte hoogstens min of meer bruikbaar bij verliefdheid en de met hartstocht ingebeelde zekerheid dat die door de aanbedene, al weet ze van niets, wordt gedeeld
Ik fantaseerde: nog bedekt met waterdruppeltjes was ze juist onder de douche  vandaan gekomen. Op dat stoeltje zat ze voor de spiegel haar teennagels te lakken en aan mij te denken, haar haar als witte tule voor haar gezicht. Ze maakte haar toilet voor een ontmoeting met haar geliefde, te weten: ik. 
Gustave Courbet* zou haar geschilderd kunnen hebben, allicht zo realistisch dat men bij aandachtiger toezien zou vaststellen dat haar lichaam was overdekt met kippenvel...


Uit: " Geheime Kamers "
Jeroen Brouwers

Atlas Amsterdam Antwerpen


*Gustave Courbet 
realistisch schilder

L' Origine du monde 1860
Musée d'Orsay Paris