Berlin, Ruschestrasse

Berlin is the testicle of the West. When I want the West to scream, I squeeze on Berlin."
(Nikita Khrushchev)


Op weg naar Berlijn houden we een middagpauze in de Altstadt van Potsdam, de vroegere zetel van het groot Pruisische rijk en vergapen ons aan de rijkdom van de gebouwen en de breedte en de wijdsheid van de straten en pleinen. Het valt op hoe rustig het is op de markt, waar zelf de stalletjes en de kramen ver uiteen staan om geen gevoel van beslotenheid te bieden. De scholieren die her en der hun middagmaal gebruiken zijn gedisciplineerd en gemanierd. Lang geleden dat we dat nog hebben gezien.
Maar de tijd vliegt en Berlijn wenkt.
We verblijven er in het Grand City Globus Berlin, dat er uitziet als een doorsnee flatgebouw maar, eens binnen, het aanblik vertoont van een klassiek comfortabel hotel.
Adres: Berlin, Ruschestrasse 45.
Een half uurtje na aankomst in het hotel en de aankoop van een Berlin Welcome Card, die ons drie dagen toegang geeft tot het openbaar vervoer en vermindering aanbiedt in tal van musea en attrakties, wandelen we naar het dichtsbijzijnde metrostation. Aan het einde van de Ruschestrasse staat een enorm gebouwenkomplex. Wij denken dat het een hospitaal is want er staat een bord met een zestigtal naamplaten van dokters, kinesisten, ergotherapeuten en logopedisten. Op het gelijkvloers is er een grote apotheek. Voor het komplex een lege, met onkruid overwoekerde parking.
Met uitgangen in de Noormannestrasse en de Magdalenenstrasse en toegangspoort in de Ruschestrasse ligt hier voor ons het Staatssicherheitsgebäu.
Op de gevel een plakkaat waarop staat:
Hier befand sich van 1950 bis 1990 das Ministerium für Staatssicherheit der DDR. Es sicherte durch politische Willkur, Terror en Überwachung der Bevölkerung die Diktatur der SED. Am 15. Januar 1990 bezetsten Bürgerinnen und Bürger diesen Gebäudekomplex
We staan dus voor het vroegere hoofdkwartier van de gevreesde Stasi, de geheime dienst van de DDR en worden zo direkt geconfronteerd met de wrede en tragische geschiedenis van deze wereldstad.
Men heeft dit gebouwenkomplex wat spaarzaam opgeknapt en een nieuwe bestemming willen geven, een bestemming die nu ten dienste zou staan van de burgers en er werd een "Artsencentrum" van gemaakt. Voor de vroegere ingangspoort met de wachtlokalen voor de bewakers, staat nu een groot grondplan afgebeeld opdat iedereen hier wegwijs zou kunnen worden.
Kein Geheimnis mehr.
Het wachtlokaal werd cynisch vervangen door een bankautomaat. Kapitalisme vervangt Communisme.
Er rijden geen auto's af en aan in het artsencentrum. Er is weinig beweging en aktiviteit te zien. Ik denk dat het volk nog steeds onderhevig is aan afschuw voor deze plek waar zoveel mensen hebben geleden tijdens zinloze ondervragingen en martelingen. Deze plaats is nog niet genezen van het verleden. Hier hangt nog de geur van de pest.
Er zijn rondleidingen voorzien in het Stasimuseum en de archieven met burgerdossiers opgesteld door de geheime dienst die hier nog worden bewaard. Met toelating van de rechter kan iedere vroeger Oost-Duitse burger zijn dossier komen inzien.
Wij hebben echter geen enkele zin om dit oord te betreden. De aanblik van dit gruwelgebouw volstaat.
Adres : Berlin, Ruschestrasse 2
Er rijdt een ambulance met loeiende sirenes het nu blijkbaar nuttige monument binnen.
Even kippenvel.
Ik neem Haar wat steviger vast en we wandelen zwijgend naar de Untergrund, de hoek om, wat verder in de Magdalenenstrasse.